Cov txheej txheem:

Phau ntawv "Aesthetics ntawm Renaissance", Losev AF: tshuaj xyuas, piav qhia thiab tshuaj xyuas
Phau ntawv "Aesthetics ntawm Renaissance", Losev AF: tshuaj xyuas, piav qhia thiab tshuaj xyuas
Anonim

Lub Renaissance yog qhov tseem ceeb thoob ntiaj teb hauv keeb kwm ntawm kab lis kev cai. Nws cov txheej txheem pib hauv tebchaws Ltalis thaum pib ntawm lub xyoo pua 14th thiab xaus rau thawj xyoo ntawm lub xyoo pua 17th. Lub ncov tuaj nyob rau hauv lub xyoo pua 15-16, npog tag nrho cov teb chaws Europe. Cov kws sau keeb kwm, cov kws tshaj lij kos duab, thiab cov kws sau ntawv tau mob siab rau ntau yam haujlwm rau Renaissance, qhia txog "kev vam meej" thiab "kev coj noj coj ua" ntawm lub sijhawm no. Tab sis Lavxias teb sab philosopher A. F. Losev nyob rau hauv phau ntawv "Aesthetics ntawm lub Renaissance" refutes lub ntiaj teb no txoj hauj lwm ntawm nws cov neeg tawm tsam. Nws piav li cas?

Losev A F Aesthetics ntawm Renaissance
Losev A F Aesthetics ntawm Renaissance

Lub ntsiab ntawm Renaissance

Lo lus "kev txhawb siab" tau pom thawj zaug ntawm cov neeg Italians, thiab tau muab coj los siv los ntawm J. Michelet, tus kws sau keeb kwm Fabkis xyoo 19th. Tam sim no lo lus no tau dhau los ua ib qho piv txwv rau kev coj noj coj ua, txij li Renaissance, uas tau hloov lub Nrab Hnub nyoog, ua ntej Enlightenment. Society tau dhau los ua neeg nyiamrau ib tug neeg raws li ib tug neeg txawv, muaj kev txaus siab nyob rau hauv kab lis kev cai ntawm Antiquity - lub rooj txhawb siab.

Lavxias tus kws tshawb fawb A. F. Losev tsis lees paub tias Renaissance pib hauv Tebchaws Europe, thiab tshuaj xyuas qhov no kom ntxaws. Hauv kev qhia txog nws txoj haujlwm Kev Zoo Nkauj ntawm Renaissance, Losev hais txog tias lo lus "Renaissance" nyob rau hauv nws lub ntsiab lus tsuas tuaj yeem raug ntaus nqi rau Ltalis hauv 15th-16th centuries. Tab sis, hu lawv tus kheej "revivalists", cov Italians exaggerate heev, txij li thaum "revivalism" tshwm sim nws tus kheej nyob rau hauv lwm haiv neeg, thiab qhov no yuav tsum tau coj mus rau hauv tus account.

Renaissance aesthetics phau ntawv
Renaissance aesthetics phau ntawv

Eastern Renaissance

Losev yog hais txog orientalist N. I. Conrad, uas tau ua ntau yam los ua kom muaj peev xwm tham txog Suav Renaissance, uas tau tshwm sim nyob rau hauv lub thib ob ib nrab ntawm lub 7 lub forerunner ntawm lub tiag tiag Renaissance nyob rau hauv Tuam Tshoj, uas tau pom. nyob rau hauv lub 11th thiab 12th centuries. Lwm tus kws tshawb fawb ntawm Eastern Renaissance, V. I. Semanov, tsis lees paub qhov tshwm sim no nyob rau sab hnub tuaj thiab sau tsuas yog "kev ua tiav qeeb" hauv kev loj hlob ntawm lub neej thiab cov ntaub ntawv.

Txuas ntxiv cov ntsiab lus ntawm Losev's Aesthetics ntawm Renaissance, nws yuav tsum tau muab sau tseg tias tus sau muab piv txwv ntawm lwm cov Renaissances: Iran ntawm 11-15th centuries, A. Navoi tau los ua tus sawv cev tseem ceeb ntawm lub sijhawm ntawd thiab tus tsim. ntawm Uzbek cov ntaub ntawv. Tom qab ntawd nws hais txog kev ua haujlwm ntawm V. K. Galoyan, uas tau sib cav tias ua ntej tshaj li Western, kev txhawb siab sab hnub tuaj pib, tshwj xeeb hauv Armenia.

Lub Georgian Renaissance ntawm 11th-12th centuries tau piav qhia hauv nws txoj haujlwm los ntawm tus kws tshaj lijSh. I. Nutsubidze. Cov "pilots" ntawm lub Renaissance nyob teb chaws Europe yog Georgian xav, uas ua ntej ntawm Western Europe los ntawm ob peb centuries, sums up Losev nyob rau hauv thawj tshooj ntawm "Aesthetics ntawm lub Renaissance". Alexei Fedorovich xaus nws lub ntsiab lus luv luv ntawm Eastern Renaissance thiab txav mus rau sab hnub poob.

Losev aesthetics
Losev aesthetics

Western Renaissance

Tus sau pib qhov kev tshuaj xyuas nrog kev ua haujlwm ntawm tus kws kos duab kos duab E. Panovsky, uas tau lees tias Renaissance yog lub sijhawm tseem ceeb ntawm keeb kwm, txij li tom qab lawv pib tham txog Hnub Nyoog Nruab Nrab. Nws yog Petrarch uas yog thawj zaug nco txog "ci qub txeeg qub teg" thiab hais txog qhov rov qab mus rau qhov zoo tshaj plaws tsis nco qab thaum ub. Rau nws nws yog, ua ntej ntawm tag nrho cov, rov qab mus rau classics, rau Boccaccio los yog Savonarola - rov qab mus rau xwm.

Lub sijhawm dhau los, ob qhov kev sib koom ua ke, thiab cov neeg European kab lis kev cai tau ntseeg tias lawv tau ntsib "hnub nyoog niaj hnub". Lub ntiaj teb kev pom tshiab, raws li Panovsky, tau dhau los ua qhov kev tawm tsam ntawm kev coj noj coj ua hauv nruab nrab, raws li Plato thiab Aristotle los txhim kho kab lis kev cai thiab tsa tus txiv neej. Losev mob siab rau nws txoj haujlwm "Kev zoo nkauj ntawm Renaissance" rau qhov pov thawj no, qhov uas nws tau hais tawm lub hauv paus neoplatonic ntawm lub sijhawm no, ua pov thawj qhov tsis yog-Christian, pagan xwm ntawm Renaissance.

Tus sau lub ntiaj teb saib

Nyob rau hauv Lavxias teb sab kab lis kev cai nws yog ib qho nyuaj rau nrhiav tau ib tug xav txog xws li loj npaum li cas xws li Losev. Nws thaj chaw ntawm kev tshawb fawb yog philology, philosophy, theology, kab lis kev cai historian, suab paj nruag theory, linguistics thiab aesthetics. Kev tsim ntawm nws cov kev txaus siab coj qhov chaw ncaj qha nrog kev ntseeg kev ntseeg, lub hauv paus ntawm nwsworldview yog Orthodoxy.

Qhov tshwj xeeb ntawm kev ntseeg thiab kev xav tau txiav txim siab qhov kev coj ntawm nws txoj kev tshawb fawb. Nws yog nyob rau hauv Losev txoj hauj lwm "Lub Aesthetics ntawm Renaissance" uas nws historiosophical, ideological thiab keeb kwm-kab lis kev cai views yog zoo intertwined.

kev zoo nkauj ntawm kev txhawb siab kev tshuaj xyuas
kev zoo nkauj ntawm kev txhawb siab kev tshuaj xyuas

Kev zoo nkauj ntawm Renaissance

Qhov haujlwm tseem ceeb no, lub ntsiab lus tseem ceeb uas yog keeb kwm ntawm kev zoo nkauj, tau sau ua kev tshawb fawb. Raws li Losev, kev zoo nkauj ntawm Renaissance yog ua raws li kev lees paub tus kheej ntawm tib neeg tus cwj pwm, ntawm kev tawm mus ib nrab ntawm cov qauv medieval. Muaj kev kub ntxhov loj heev, tam sim no tsis paub txog keeb kwm, cov titans ntawm kev ua, kev xav thiab kev xav tshwm sim. Yog tias tsis muaj kev hloov pauv zoo li no, yuav tsis muaj kev loj hlob ntawm kab lis kev cai, thiab "ua xyem xyav tias nws yuav yog kev lim hiam," tus sau tau hais.

Kev ywj pheej, kev lees paub tus kheej tus kheej hauv kev sib piv nrog kev nruj medieval yog ib yam tshiab, kev hloov pauv. Tab sis raws li Losev, tus sau ntawm Renaissance Aesthetics, xws li tib neeg cov ntsiab lus tau hloov mus ua tsis muaj zog txaus, thiab nws yuav tsum nrhiav kev ncaj ncees rau nws qhov kev tsis txaus ntseeg.

Txawm li cas los xij, nws yog thaum lub sijhawm Renaissance uas yug los ntawm tus kheej kev xav tau tshwm sim. Thiab qhov no tau tshwm sim nyob rau hauv tag nrho cov lus qhia: ib hom ntawv tshiab hauv paj huam - sonnet, nyob rau hauv prose - zaj dab neeg luv luv, nyob rau hauv painting - toj roob hauv pes, secular portrait, nyob rau hauv architecture - lub Palladian style, kev txom nyem twb revived nyob rau hauv dramaturgy, thiab lwm yam.

Lub sijhawm no, kev muaj tiag thaum ntxov tau pib hloov pauv. Tej hauj lwm tau muaj kev nkag siab txog tib neeg lub neej, uas qhia tau hais tias tus qhev tsis lees paubkev mloog lus. Kev nplua nuj ntawm tib neeg tus ntsuj plig, lub siab thiab kev zoo nkauj ntawm lub cev zoo nkauj tau tshwm sim, uas tuaj yeem pom hauv cov haujlwm ntawm Shakespeare, Cervantes, Rabelais, Petrarch.

Kev zoo nkauj ntawm lub rooj txhawb siab Alexey Losev
Kev zoo nkauj ntawm lub rooj txhawb siab Alexey Losev

Tus neeg sawv cev ntawm lub sijhawm

Renaissance realism yog tus cwj pwm los ntawm poeticization ntawm daim duab, muaj peev xwm ua siab dawb siab zoo, kev mob siab rau ntawm kev tsis sib haum xeeb, qhia txog kev sib tsoo ntawm ib tug neeg uas tawm tsam rog. Qhov zoo tshaj plaws ntawm "tus txiv neej thoob ntiaj teb" tshwm sim, uas tau pom nyob hauv ntau yam haujlwm. Piv txwv li, Leonardo da Vinci yog ib tug tshuab raj, sculptor, artist, kws kho mob. Ib sab ntawm nws yog cov npe ntawm Titans - T. Ntau, F. Bacon, F. Rabelais, M. Montaigne, Lorenzo, Michelangelo.

Kev hloov pauv ntawm kev nyob deb nroog mus rau hauv nroog hegemony thiab kev vam meej ntawm cov nroog - Paris, Florence, London - kuj yog lub sijhawm no. Nov yog qhov kev tshawb pom zoo tshaj plaws ntawm thaj chaw ntawm Columbus, Magellan, Vasco de Gama, N. Copernicus. Nyob rau hauv lub xyoo pua 14th, lub tswv yim ntawm Renaissance tau tsim - humanism, ib tug neeg sawv cev tseem ceeb uas yog suav hais tias yog F. Petrarch. Cov tswv yim ntawm tib neeg txoj kev ntseeg tau ua rau muaj kev cuam tshuam ntawm kab lis kev cai thiab ntsib nrog kev tawm tsam los ntawm pawg ntseeg. Tib lub sijhawm suav nrog Inquisition, kev sib cais ntawm lub Koom Txoos Christian, Kev Hloov Kho.

Ob yam

Raws li Losev sau tseg, kev zoo nkauj ntawm Renaissance, nws cov cuab yeej cuab tam ideological, "permeate ob lub ntsiab lus." Ua ntej, cov neeg xav thiab cov neeg ua yeeb yam ntawm lub sijhawm ntawd hnov lub zog thiab muaj peev xwm nkag mus rau hauv qhov tob ntawm cov duab kos duab, kev paub sab hauv, thiab kev zoo nkauj ntawm xwm. Ua ntej lub Renaissance, tsis muaj xws li philosophers tob muaj peev xwm pom los ntawm qhov tob ntawm qhov, txiv neej thiabsociety.

Tab sis ntawm qhov tod tes, txawm tias cov nuj nqis loj tau hnov cov kev txwv ntawm tib neeg, nws txoj kev tsis muaj peev xwm ua ntej xwm txheej, hauv kev ntseeg kev ua tiav thiab kev muaj tswv yim. Qhov duality ntawm Renaissance aesthetics yog qhov tshwj xeeb rau nws raws li nws nkag siab ntawm tus kheej-paub tus neeg, tsis tau muaj dua nyob rau hauv solemnity.

phau ntawv zoo nkauj ntawm lub rooj txhawb siab a f losev
phau ntawv zoo nkauj ntawm lub rooj txhawb siab a f losev

Peb yam ntawm Renaissance

Hauv nws txoj haujlwm, Losev tau sau tseg tias cov ntaub ntawv tsis muaj ciam teb tau sau txog Renaissance, uas tsis tuaj yeem tshuaj xyuas thiab tshuaj xyuas tag nrho. Nrog rau qhov muaj npe nrov ntawm cov ncauj lus no, kev xav tsis thoob tsis tuaj yeem pab tab sis sib sau ua ke, uas qee zaum nyuaj rau refute, tab sis, tau rov xav txog "qhov tseeb zoo nkauj ntawm Renaissance, peb yuav tsis xav txog qhov zoo kawg dualism yog ib yam uas tsis zoo thiab tsis xav txog."

Feem ntau, Losev A. F. hauv "Kev Zoo Nkauj ntawm Renaissance" txheeb xyuas peb qhov tseem ceeb ntawm Renaissance raws li lub sijhawm ywj pheej:

  • lub ntiaj teb classical Greek thaum ub los ua ib qho khoom ntawm nostalgia thiab tom qab 15 centuries pom nws cov lus qhia hauv kev kho dua tshiab;
  • ntiaj teb kev pom thiab cov cuab yeej cuab tam thaum ub raug coj los ua lub tswv yim tshiab, cog rau hauv av tshiab, siv rau lub tswv yim tshiab ntawm tus txiv neej, hauv kev tsim lub neej hauv nws txoj kev xav, thiab tsis yog nyob rau hauv nruab nrab nruab nrab ntawm Vajtswv;
  • kab lis kev cai tshiab secular tau tshwm sim thiab, raws li, kev tshawb fawb, kos duab thiab ntiaj teb saib.

Phau ntawv tau luam tawm xyoo 1978 thiab tau mob siab rau lub sijhawm uas tau los ua qhov hloov pauv tsis yog hauv kab lis kev cai nkaus xwb, tab sis kuj tseem nyob hauv lub siab ntawm cov kws tshawb fawb thiab cov kws tshawb fawb keeb kwm. Lub Renaissance nyob hauv ib qho chaw tseem ceeb hauv kev muaj tswv yimAlexei Fedorovich, txij li qhov no yog lub sij hawm ntawm kev tuag ntawm lub ntiaj teb no kev ntseeg. Losev txoj kev xav ntawm kev coj noj coj ua ntawm Renaissance tsis yog tsuas yog kev xav ntawm tus kws sau keeb kwm lossis kev thuam kos duab, tab sis kuj yog tus kws tshaj lij ntawm Orthodoxy.

Nws tsis yog tsom mus tshawb txog qhov tshwm sim ntawm lub sijhawm no. Los ntawm nws txoj kev xav, qhov no yog lub sijhawm ntawm "kev puas tsuaj hauv ntiaj teb", thiab nws tus cwj pwm tsis zoo rau nws yog qhov pom tseeb. Kev thuam ntawm Renaissance los ntawm Losev tsis yog ib qho kev hais lus kho siab; nyob rau hauv 1976, ib phau ntawv los ntawm kos duab thuam M. M. Alpatov tau luam tawm, nyob rau hauv uas qhov kev tsis lees paub ntawm kev kos duab ntawm Renaissance tau qhia. Tus neeg paub zoo philosopher Yu. N. Davydov kuj tau sib piv txoj kev coj ncaj ncees ntawm Dostoevsky nrog kev nyiam ntawm Nietzsche, uas yog los ntawm "Caesarism" ntawm Renaissance.

Losev aesthetics ntawm lub rooj txhawb siab cov ntsiab lus
Losev aesthetics ntawm lub rooj txhawb siab cov ntsiab lus

Kev tshuaj xyuas los ntawm cov nyeem

Phau ntawv ntawm tus kws sau paj lug thiab kws sau paj lug nto moo Losev yog ib txoj haujlwm zoo heev uas yuav rov hais dua rau cov neeg nyiam nyob sab Europe. Tus sau qhia tob tob txog cov ntsiab cai ntawm Renaissance aesthetics. Cov lus teb los ntawm cov neeg nyeem tau lees paub tias Losev muaj ntau yam qhia tau hais tias qhov tshwm sim ntawm cov ntsiab lus zoo nkauj hauv lub neej niaj hnub, hauv kev ntseeg thiab kev xav muaj tswv yim. Me me tau sau txog kev zoo nkauj nws tus kheej, ntau qhov kev mloog yog them rau Neoplatonism raws li kev lag luam hauv zej zog.

Qhov tseem ceeb yog rau cov kws sau ntawv thiab cov kws tshawb fawb, tsis tshua muaj kev saib xyuas rau cov kws ua yeeb yam. Nws tus sau tsuas yog tsom rau tsib "thawj-chav", los ntawm Losev qhov kev xav, cov neeg pleev kob - da Vinci, Botticelli, Michelangelo, Dürer thiab Grunewald. Muaj tus cwj pwm tsis zoo rau Leonardo da Vinci.

Hais txog lwm cov titans ntawm Renaissance, xws li Titian thiabRaphael, tsis txhob hais ib lo lus. Tab sis tshooj hais txog Albrecht Dürer yog qhov nthuav heev, uas tus kws sau ntawv tsom mus rau qhov sib piv nrog cov haujlwm ntawm da Vinci. Qhia me ntsis txog qhov tseeb txog cov patrons thiab patrons ntawm lub sij hawm ntawd, uas tau lub npe hu ua humanists, yog qhov tseeb sadists thiab tyrants. Nyob rau hauv ib lo lus, cov neeg uas nyiam txog keeb kwm ntawm kev zoo nkauj yuav pom phau ntawv no nthuav.

Pom zoo: